Sidonie istimada,

perdona-mi sa cunfiàntzia ma ge dd’as a cumprèndere Tue puru chi a ti nàrrere Contessa Anne-Henriette-Sidonie de Bigault de Parlonurt diat furriare totu prus traballosu. No isco ne mancu si dias agradare ancora a t’anomingiare cun su tìtulu de Contessa. Narant chi “addae” is règulas de su mundu terrenu non balent prus e s’idea non mi istorbat. Isperu aici etotu pro Tue. T’apo a nàrrere de Tue, ca m’acostumat de aici, ma cun sa “t” manna pro marcare su respetu. Ddoe at tantu de meressimentu!

Ocannu m’apo sentidu meda ca non mi nde so pòtzida gosare de CASA RODRIGUEZ bella cosa Tua, aici cummente apo sentidu sa mancàntzia de sa mere de domu cosa mia chi cun grandu amore e orgòlliu atendet custu logu chi ddoe as bìvidu pro oras meda.

Sa primu borta chi apo passadu su liminàrgiu, custa mere noa de domu nos aiat retzidu, a mene a e is àteros cumpàngios de viàgiu, istrinende-si unu libru a pitzus de sa terra Bostra ispantosa. Cussu libru portaiat unu tìtulu bellu bellu chi mi sulaiat in conca s’immàgine de unu filu deretu in su tempus: “Passavamo sulla terra leggeri”. S’autore Sergio Atzeni, meritosu fìgiu de sa pròpiu Terra Bostra, a dolu mannu at donadu sa dispidida tropu chitzi dae custu mundu, teniat 43 annos isceti.

Cussu viàgiu, su primu, fiat totu unu conta-conta de sa mere de domu nostra chi imparaiat a nos-àteros profanos is cosas de su logu, acumpangende-si in ònnia tretu de su Sulcis-Iglesiente e foras puru. Rocas, grutas, janas, zìqqurat, pinetas, putzos sagrados, àrbores, bentu, istòrias e paristòrias, sagradu e profanu, pòpulos de su mare e de sa terra, costumàntzias de sa gente e de sa coghina, regordos personales… Fiat su 2% isceti de su chi diamus pòtzidu imparare dae sa Terra Bostra in 8 dies e sa mere de domu nostra dd’ischiat bene. 

A pustis chi mi so bisada de torrare in Sardigna in paris cun gente de inia pro mi nde podet acurtziare a s’essèntzia berdadera, su primu de bator viàgios dd’aia pigadu che unu prèmiu, che un’afabulatzione sighida, prena de s’istòria e de is acontèssidas de is òmines, de is costumàntzias antigas chene paris in sa memòria, e chi fatu fatu paria de non ddas pòdere cumprèndere, fata a “continentale” chi so.

Is àteros 3 viàgios fiant torra che prèmios pro no isco ite meressimentu, ma torro gràtzias a sa mere de domu chi mi ddos at intregados.

Tempus a in antis m’ant retzidu duas bortas  in sa costa otzidentale, apo traessadu in Spargi e in Budelli, apo ammiradu, dae su Cabu de s’Urtzu, su sole pesende-si dae mare a s’arbèschida, chene turistas a fùrriu chi istorbant sa mirada e is fotografias, apo visitadu sa Gruta de Netunu a Cabu Catza, apo tiradu fotografias a is rocas agrabadas dae su bentu (s’Urtzu e s’Elefanteddu oru a s’istrada non si podent iscarèssere), apo iscobertu pro sa primu borta is chercos iscorgiados dae s’ortigu  in Tèmpiu, apo visitadu is ruinas de unu nuraghe mannu chi nde sapia pagu e nudda e mi so ghetada in  cuss’àcua chi, sende deo riminesa e apurada de su mare miu, dd’apo bida lìmpia cummente non mai, chi pariat cristallu de a berus. Perou ischia de non cumprèndere da Sardigna, de non connòschere nudda de is pòpulos antigos cosa sua, de sa maia, de is logos diferentes s’unu s’àteru chi totu in unu mudant e ti nd’ispantant. Unu de inia e perunu àteru  mi ddos podiat contare ma ddoe at bòfidu tempus meda a si presentare, sa persone giusta. Una “tipàcia” atzuda e sintzilla, un’ànima donosa chi su portamentu suo ruzu e bonatzu, schetu e lìmpidu mi torraiat a sa mente sa gente de sàngune romagnolu, su matessi chi tèngio in venas e chi ddoe so avesa: Marina Tozzo, sa mere de domu nostra. Sa mere noa de Casa Rodriguez. Belle perfeta, Sidonie istimada. Mi praghet a mi pensare chi nde dias èssere cuntenta, antzis chi nde ses cuntenta e dae ora meda. 

Pro bator annos apo brincadu su Tirrenu, a cando cun s’aèreu a cando cun sa nave. Is viàgios in paris cun Marina conca a sud, fatu fatu pighende dae Terranoa, fatu fatu dae is benatzos frorèssidos e disconnotos de sa Barbàgia de Nùgoro, is anderas nostras dd’acabbaiant semper a Casa Rodriguez, me in sa bella Igrèsias bostra, de manera chi deo puru mi sentia “in domu”, a sa fine.

Aici ti fia narende, Sidonie istimada, ocannu dd’apo sentida meda sa mancàntzia de su bonu acatu de Casa Rodriguez. Custos meses a ùrtimu, sende sa corra chi nos at fortzadu in domu aparigende sa sorte de tantos de nos-àteros mortales, mi so fata acunnortu  ispillonchende intre is ammentos e is bisos abetende a s’alcantzare. 

Torrant a mente is ischìulos de is arrùndiles, isfrorende-nos sa conca cun in is arròllios insoru a s’iscurigada, cando nos pasaìamus is carres e su sentidu in sa corte, a pustis de cussas giorronadas passadas che viagiantes incansàbiles. Cuddos ischìulos, manco mi ddos arrgordaia prus, dae chi Bologna mia bella m’at pigadu a fìgia de ànima. Ancora, m’arregordu deo arrolliende peri is passaditzos mannos de sa domu, imperriados intre s’antigòriu e su tempus de oe, intre su torraboghe de is ànimas siddadas e de cuddas passigeras. E ancora m’arregordu su prègiu de t’intregare unu saludu a pustis de un’annu de ausèntzia, pro respetu e pro grangeu, “Salude, Casa Rodriguez! Salude, Sidonie!”. 

Pro cantu is bisos ancora a alcantzare, labae su servìtziu miu: a torrare a t’intregare unu saludu a s’intrada e a agiùnghere in prus a is tantos eventos de cultura e de mùsica chi as retzidu in intro e foras de is aposentos bellos e pintados tuos, fintzas su sonu de sa boghe mia, de su cantu miu, pro ti pagare unu pagu de bonu acatu cun unu pagu de s’ànima mia. 

A nos bìdere mègius, Sidonie.

A nos bìdere mègius, Casa Rodriguez.

A nos bìdere mègius e gràtzias, Marina.

Stefania Ferrini

s’8 de Cabudanni 2020